Bài viết được thực hiện bởi Dược sĩ Nguyễn Tiến Dũng
Sâm dây Ngọc Linh là một trong những loại dược liệu quý hiếm mọc trong vùng núi Ngọc Linh tại khu vực Tây Nguyên của Việt Nam. Bên cạnh củ Sâm dây Ngọc Linh, thì lá Sâm dây Ngọc Linh cũng chứa nhiều hoạt chất để tăng cường sức khoẻ cho con người. Một số dạng chế biến của lá Sâm dây Ngọc Linh thường thấy là rượu lá Sâm dây Ngọc Linh hay trà lá Sâm dây Ngọc Linh.
Vậy thành phần của lá Sâm dây Ngọc Linh là gì? Công dụng của lá Sâm dây Ngọc Linh là như thế nào? Những đối tượng nào nên sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây của Nhà thuốc Việt chúng tôi.
I/ Đặc điểm hình thái bên ngoài của lá Sâm dây Ngọc Linh
Mọi người đều biết Sâm Ngọc Linh là một loài dược liệu quý hiếm, một bảo vật quốc gia quý báu của Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh đó, thì Sâm dây Ngọc Linh (Đẳng sâm, Hồng Đẳng sâm) cũng được xem là một trong số những loài dược liệu quý hiếm của vùng núi Ngọc Linh. Nhận định này được đưa ra, vì Sâm dây Ngọc Linh cũng chứa nhiều hoạt chất phối hợp với nhau, nhằm mang lại công dụng tuyệt vời cho sức khoẻ con người.
Thông thường, phần củ Sâm dây Ngọc Linh nhận được sự quan tâm đặc biệt, vì hàm lượng hoạt chất chiếm tỷ trọng cao nhất. Tuy nhiên, bên cạnh đó, một bộ phận khác của cây sâm cũng có nhiều hoạt chất là lá Sâm dây Ngọc Linh.
Vậy đặc điểm hình thái bên ngoài của lá Sâm dây Ngọc Linh là như nào để dễ phân biệt với củ Sâm dây Ngọc Linh, hay với phần lá của các loài cây khác?
Lá Sâm dây Ngọc Linh chủ yếu mọc đối, ít mọc so le, phần gốc lá có hình tim hoặc hình thận, lá có đầu nhọn, phiến lá mỏng, hình trứng rộng. Lá cây Sâm dây Ngọc Linh dài từ 3 đến 8 cm, rộng từ 2 đến 4 cm, mép lá là dạng nguyên lượn sóng hoặc hơi khía răng. Lá cây Sâm Ngọc Linh có mặt trên màu lục nhạt, mặt dưới màu trắng xám, cả hai mặt thường có bề mặt nhẵn hoặc có lông rải rác, đặc biệt lúc còn non thường có nhiều lông nhỏ.
Lá Sâm dây Ngọc Linh
II/ Các thành phần nổi bật có trong lá Sâm dây Ngọc Linh
Ở Việt Nam, Sâm dây Ngọc Linh (Đẳng sâm) còn được gọi là Hồng đẳng sâm, Đảng sâm hay Thượng đảng Nhân sâm. Từ xưa, Đẳng sâm đã được dùng nhiều trong y học. Vì có nhiều hoạt chất khá tương đồng với Nhân sâm, nên trong nhiều trường hợp Sâm dây Ngọc Linh có thể dùng thay thế cho các loại Nhân sâm, khiến loại dược liệu này còn được mệnh danh là “Nhân sâm của người nghèo”.
Tuy phần thân rễ Sâm dây Ngọc Linh được dùng làm thuốc, nhưng trong lá Sâm dây Ngọc Linh cũng chứa nhiều hoạt chất hỗ trợ tăng cường sức khoẻ cho con người. Theo các nghiên cứu đã chỉ ra, trong lá Sâm dây Ngọc Linh non có chứa các thành phần như sau - Nước, Chất đạm (Protein), Chất đường bột (Carbohydrat), Chất xơ, Các hợp chất Caroten và Vitamin C.
Vitamin C - Một thành phần có trong lá Sâm dây Ngọc Linh
III/ Công dụng nổi bật của lá Sâm dây Ngọc Linh
Dưới đây là các công dụng nổi bật của lá Sâm dây Ngọc Linh:
- Lá Sâm dây Ngọc Linh chứa nhiều chất chống oxy hoá, giúp cơ thể trung hoà các gốc tự do xuất hiện trong cơ thể, hạn chế tình trạng gây tổn thương tế bào, mô, ngăn ngừa lão hoá. Ngoài ra các chất chống oxy hoá như vitamin C có trong lá Sâm dây Ngọc Linh cũng giúp ngăn ngừa ung thư phát triển trong cơ thể.
- Lá Sâm dây Ngọc Linh chứa các hợp chất Caroten là tiền chất tạo nên vitamin A, giúp tăng cường thị giác cho trẻ, giúp bảo vệ và phòng ngừa các tác nhân gây hại cho mắt như tình trạng thoái hoá điểm vàng ở người cao tuổi.
- Lá Sâm dây Ngọc Linh chứa chất xơ giúp hỗ trợ cho hệ tiêu hoá luôn khoẻ mạnh.
- Bổ sung nước, chất đạm và chất đường bột giúp tăng cường năng lượng, phục hồi sinh lực cho cơ thể.
Sâm dây Ngọc Linh giúp ngăn ngừa thoái hoá điểm vàng ở người cao tuổi
IV/ Các đối tượng nào nên sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh
Vậy các đối tượng nào nên sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh? Sau đây Nhà thuốc Việt xin thông tin đến cho bạn:
- Người cao tuổi, người mới ốm dậy, bệnh nhân sau phẫu thuật cần phục hồi sức khoẻ và sinh lực.
- Người có sức khoẻ đường tiêu hoá kém.
- Người cần ngăn ngừa các tác hại của lão hoá cho cơ thể.
- Người hoạt động thể chất cường độ mạnh, các vận động viên cần phục hồi thể lực nhanh chóng.
Bệnh nhân sau phẫu thuật - Một đối tượng nên dùng lá Sâm dây Ngọc Linh
V/ Một số cách sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh phổ biến nhất
Các Quý Độc giả của chúng tôi có biết không, hiện nay hai cách sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh phổ biến nhất chính là ngâm rượu lá Sâm dây Ngọc Linh, và dùng lá Sâm dây Ngọc Linh pha nước uống.
Sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh hàng ngày giúp bạn bồi bổ và tăng cường sức khoẻ, để luôn sẵn sàng đương đầu với những căng thẳng và áp lực hàng ngày.
1/ Dùng lá Sâm dây Ngọc Linh pha nước uống
Uống nước lá Sâm dây Ngọc Linh hàng ngày giúp bạn có sức khỏe dẻo dai và tinh thần thoải mái. Đây được xem là một trong những cách đơn giản và dễ thực hiện để sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh.
Các bước tiến hành: Rửa sạch lá Sâm dây Ngọc Linh sau khi thu hoạch. Lấy khoảng 10 gram lá Sâm dây Ngọc Linh cho vào 1 lít nước. Đun khoảng 30 phút là có thể dùng để uống.
2/ Ngâm rượu lá Sâm dây Ngọc Linh
Rượu Sâm dây Ngọc Linh nổi tiếng với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khoẻ con người. Rượu lá Sâm dây Ngọc Linh cũng không ngoại lệ.
Khi sử dụng rượu Sâm dây Ngọc Linh đều đặn hàng ngày giúp tăng cường sức khỏe cho người mới ốm dậy và người cao tuổi, hỗ trợ điều trị các bệnh lý mãn tính. Ngoài ra, rượu Sâm dây Ngọc Linh cũng giúp tăng cường sinh lý nam giới mạnh mẽ, cho cuộc yêu thêm thăng hoa.
VI/ Một số lưu ý khi sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh
Dưới đây là một số lưu ý mà Nhà thuốc Việt đưa ra nhằm giúp bạn sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh đạt hiệu quả cao nhất:
- Chỉ nên sử dụng lá Sâm dây Ngọc Linh như một loại thực phẩm bổ sung, hỗ trợ tăng cường sức khoẻ, chứ không nên lạm dụng.
- Mỗi lần chỉ nên dùng từ 8 đến 10g lá Sâm dây Ngọc Linh.
- Cơ địa của mỗi người là khác nhau nên hiệu quả với từng đối tượng là khác nhau.
- Hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi dùng nếu bạn đang sử dụng thuốc kê đơn vì có thể gây tương tác khi dùng với lá Sâm dây Ngọc Linh.
- Phụ nữ có thai và cho con bú nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi dùng. Chỉ nên sử dụng nếu hiệu quả vượt trội nguy cơ.
VII/ Kết luận
Trên đây, Nhà thuốc Việt đã thông tin đầy đủ và chi tiết cho các bạn các thông tin về lá Sâm dây Ngọc Linh - đặc biệt là về thành phần, công dụng và đối tượng sử dụng của loại dược liệu này. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại mà liên hệ với Đội ngũ Dược sĩ Tư vấn của chúng tôi.
Chân thành cảm ơn các bạn đã ủng hộ bài viết của Hệ thống Nhà thuốc Việt, và chúc các bạn một buổi chiều như ý!
----------------------------------------------
>>> Tài liệu tham khảo:
[1] Trần Thanh Hà, Hà Vân Oanh và Đỗ Thị Hà (2016), Thành phần hóa học của phân đoạn chiết bằng n-butanol rễ loài đảng sâm Việt Nam (Codonopsis javanica (Blume) Hook.f), TẠP CHÍ DƯỢC HỌC, 56(4).
[2] Trần Thanh Hà, Nguyễn Minh Khởi, Nguyễn Thị Hà và các cộng sự (2014), Thành phần hóa học của rễ đảng sâm, TẠP CHÍ DƯỢC LIỆU Số 19, tr. 211-215.
[3] Phan Thị Bích Thảo, Nguyễn Việt Thắng, Nguyễn Minh Trí (2022); Một số đặc điểm sinh học và thành phần hoá học của cây Đảng sâm (Codonopsis javanica) phân bố tại huyện Tu Mơ Rông, Tỉnh Kon Tum; TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế Tập 20, Số 2.
—-------------------------------------------
Hệ thống Nhà thuốc Việt luôn sẵn sàng phục vụ và đồng hành vì sức khỏe của bạn và gia đình!
• Website: https://nhathuocviet.vn
• Hotline/Zalo: 0985508450
• Fanpage: https://fb.com/hethongnhathuocviet
• Địa chỉ chi nhánh 1: Số 596 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 11, TP HCM
• Địa chỉ chi nhánh 2: Số 979 Phan Văn Trị, Phường 7, Quận Gò Vấp, TP HCM